HISTORIE STATION BREDA

Het eerste station van 1855 tot 1863.

Het eerste station werd gebouwd in 1855 aan de Spoorlijn Roosendaal - Breda. Deze spoorlijn werd gebouwd, omdat niet Breda, maar Roosendaal de verbinding met Antwerpen kreeg op aandringen van investeerder Gilhoul.
Het eerste station lag ten westen van de Mark en lag in de verboden kring der vesting Breda. Binnen deze kring mochten geen blijvende gebouwen staan.

Dat wil zeggen, dat de gebouwen behorende tot het station Breda van hout moesten zijn. In geval van nood moesten de gebouwen snel afgebroken kunnen worden, of men moest ze gemakkelijk in brand kunnen steken.
De spoorlijn lag in het verlengde van het schootsveld van de vesting, opdat er geen aanval op Breda per spoor beraamd kon worden. Het station dat hier werd gebouwd, werd Breda AR genoemd, naar het investeringsmaatschappij (Société Anonyme des chemins de fer d'Anvers à Rotterdam (AR)) die de spoorlijn heeft aangelegd.
Het gebouw heeft er tot 1968 gestaan, van vanaf 1863 niet meer als treinstation.

Het tweede station van 1863 tot 1970

Nadat Kabinet-Rochussen op 8 februari 1860 was gevallen door de spoorwegkwestie, trad het nieuwe Kabinet-Van Hall-Van Heemstra al krap twee weken later aan. Dit kabinet besloot om een tiental spoorlijnen in Nederland aan te leggen op kosten van de Staat. Zo zou Spoorlijn Breda - Maastricht (Staatslijn E) aangelegd worden.

"De spoorlijn kreeg de naam Staatslijn E, en zou bij Station Boxtel aansluiten op de Spoorlijn Utrecht - Boxtel, die bekend werd onder de naam Staatslijn H. Boxtel werd zodoende het spoorwegknooppunt van Noord-Brabant, als compromis tussen de belangen van 's-Hertogenbosch en Eindhoven. Om zowel de spoorlijn naar Roosendaal als naar Tilburg te kunnen bedienen, moest het emplacement vergroot worden. Het emplacement bij het station van de AR was hiervoor te klein. Ten noorden van de vesting van Breda werd een nieuw station gebouwd, met een groter emplacement. Het station kwam ten oosten van de Mark te liggen op een landengte tussen twee rechtgetrokken grachten. De Kamer van Koophandel Breda probeerde nog de bouw van het nieuwe station te verhinderen, maar slaagde niet in deze opzet. Ook dit station was net zoals het station van de AR eenvoudig in opzet en van hout, omdat ook dit station in de verboden ring der vesting Breda lag. Vanwege de ligging nabij de vesting Breda werd het revisiebedrijf niet bij het Station Breda gevestigd, maar bij Station Tilburg. Het nieuwe station kreeg de naam Station Breda StaatsSpoorwegen, ofwel Station Breda SS. Slechting van de vestingwerken[bewerken] Breda had de functie als vestingstad reeds in 1868 verloren. De vestingwerken werden gesloopt. Men begon bij het gebied dicht bij het station. Ten noorden van het station werd het Lunet Coehoorn ontmanteld ten behoeve van de verbreding van het emplacement. De Willemstraat werd in 1872 aangelegd en zou als toegangsweg naar het station moeten fungeren. Deze toegangsweg zou moeten vertakken naar de Korte Bosschtraat en de ander zou rechtdoor door het huidige Park Valkenberg naar het Kasteel van Breda. Dit hield de Minister van Oorlog tegen, omdat hij grond wilde afstaan voor een ontsluitingsweg naar het station. Voor het station werd een plein gerealiseerd van 40 meter breed en 200 meter lang.

Het derde station van 1970 tot 2014

Het stationsgebouw was het derde sinds de opening en was een ontwerp van Koen van der Gaast. Het bestond voornamelijk uit een hoge overkapping over twee van de drie eilandperrons,

met daarvoor een eenvoudig ingangsgebouw (vergelijkbaar met station Tilburg). Opmerkelijk in dit geval was dat het (voormalige) naburige streekbusstation een kleinere versie van deze overkapping had. Begin september 2014 werd dit derde station buiten gebruik gesteld. Op 6 september 2014 werd het nieuwe station in gebruik genomen. Het oude stationsgebouw en streekbusstation zjjn gesloopt zodat het nieuwe (huidige) station aan de zuidzijde verder kon worden afgebouwd. De oude tunnel evenals de stadsingang zijn vanaf 6 september 2014 afgesloten en de brede nieuwe tunnel die in 2008 is aangelegd is geopend.

Huidige station

IIn het kader van de bouw van de HSL-Zuid en de aansluiting van Breda daarop, is het station van Breda aangepast. Er is een moderne Openbaar Vervoer terminal verrezen, ontworpen door Koen van Velsen. Naast de 3 eilandperrons voor de treinen bevindt zich een eilandperron voor de bussen dat toegankelijk is via de centrale tunnel (Gravinnen van Nassau Boulevard). In de stationshal aan de Belcrumzijde bevinden zich diverse winkels en horecagelegenheden. In het gebouw bevinden zich verder woningen en kantoren. Boven op het complex bevindt zich een parkeerdek dat ook toegankelijk is voor reizigers (P+R), dit is met de lift bereikbaar vanuit de stationshal centrumzijde en het plein aan de Belcrumzijde

Gebouw van het jaar

Het stationsgebouw van Breda is uitgeroepen tot het beste gebouw van 2017. “Breda torent boven de andere projecten uit in complexiteit en formaat”, aldus de jury van de branchevereniging Nederlandse Architectenbureaus (BNA). Opdrachtgevers van het complex zijn ProRail, NS Stations en Gemeente Breda. Architect Koen van Velsen was 12 jaar bezig met het bouwwerk dat plaats biedt voor een trein- en busstation en kantoren en commerciële ruimten. Daarnaast maken ook nog eens 150 woningen, fietsenstallingen voor 6.000 fietsen en parkeerplaatsen voor 750 auto’s onderdeel uit van het gebouw. De jury noemt het stationsgebouw met zijn vele invullingen daarom “een bijzonder ontwerp” en het voegt volgens hen “een stukje stad aan het stationsgebied toe”

EXTRA FOTO'S